Κράτος-Μεσαίωνας για την Ελλάδα του 21ου αιώνα

Το ζήτημα της δημιουργίας σύγχρονου κράτους αποτελεί το βασικό ζητούμενο για όλες σχεδόν τις ηγεσίες της σύγχρονης Ελλάδας. Από τον Όθωνα και τον Καποδίστρια έως και σήμερα η πατρίδα μας φαίνεται να παρακολουθεί με υστέρηση και με δυσκολία τις διεθνείς εξελίξεις και την παγκόσμια πρωτοπορία, παρά τα γενναία βήματα που ενίοτε

πραγματοποιούνται.

Αν κοιτάξουμε στο σήμερα, θα διαπιστώσουμε οτι η έλλειψη ενός σύγχρονου κράτους είναι η βασική αιτία που ακόμα παραμένουμε σε οικονομική κρίση. Όλα αυτά τα χρόνια το πολιτικό σύστημα της χώρας έχει αποτύχει να δημιουργήσει ένα ισχυρό κράτος με σύγχρονες δομές. Η έλλειψη αυτή είναι που κατά τη γνώμη μου μεγεθύνει το πρόβλημα και δεν αφήνει την χώρα να ξεφύγει από τη στασιμότητα.

H κακή δομή του κράτους και ο ρθυμιστικός του ρόλος γεννά γραφειοκρατία η οποία με τη σειρά της διαλύει την επιχειρηματικότητα, συνθλίβει την ατομικότητα και εξισώνει τους πάντες προς τα κάτω με σκοπό τη διατήρηση των κέντρων εξουσίας προς τα πάνω. Στην ουσία, το κρατος περιορίζει όλες τις δημιουργικές δυνάμεις και λειτουργεί ως βάρος στην πρόοδο.

Η χώρα μας θα μπορούσε εύκολα να αναπτυχθεί. Έχει πολλές εξειδικεύσεις. Έχει αξιοσημείωτο ορεινό όγκο, έχει νησιωτικές περιοχές με διαφορετικά χαρακτηριστικά. Το τουριστικό της προϊόν δεν είναι παντού το ίδιο. Οι αστικές περιοχές της χώρας έχουν κάποιου είδους οικονομική ανάπτυξη ενώ οι αγροτικές ή οι παραμεθόριες υφίστανται οικονομικό μαρασμό. Το ΑΕΠ της χώρας συγκεντρώνεται σε συγκεκριμένες περιφέρειες, ενώ υπολειπόμαστε του ευρωπαϊκού μέσου όρου σε έρευνα και ανάπτυξη.

Γενικά στην καινοτομία υστερούμε και δεν αναφέρομαι μόνο στην τεχνολογία και στις επιστήμες. Υστερούμε στην καινοτομία τόσο σε νέες ιδέες, όσο και σε νέους (καινοτόμους) θεσμούς. Απο την άλλη πλευρά, οι Έλληνες αγαπούμε τη γνώση και έχουμε ιδιαίτερη ικανότητα προσαρμογής. Είμαστε γνωστοί για το φιλότιμο μας και σε κρίσιμες ιστορικές περιόδους κάναμε πάντα θαύματα! Δεν είναι τυχαίο οτι στο εξωτερικό, σχεδόν πάντα διαπρέπουμε. Τι είναι όμως αυτό που μας εμποδίζει;

Μας εμποδίζει η στασιμότητα που γεννά το κράτος! Για να την ξεπεράσουμε είναι ανάγκη να γυρίσουμε την πυραμίδα της λειτουργίας του κράτους ανάποδα! Περισσότερα απο 40 χρόνια ζούμε σε μια χώρα που όλες οι αποφάσεις λαμβάνονται απο τα γραφεία των Αθηνών. Από ανθρώπους που ποτέ ίσως να μην έχουν επισκεφθεί τις περιοχές για τις οποίες λαμβάνουν αποφάσεις και έχουν μια αντίληψη οτι το κράτος πρέπει να τα ελέγχει όλα.. Ζούμε σε μία χώρα όπου οι Υπουργοί, αντί να ασχολούνται με τη χάραξη εθνικών πολιτικών, ασχολούνται με τοπικά ζητήματα στην προσπάθεια να ασκήσουν κάποιου τύπου μορφή εξουσίας που εκτός από ατελέσφορη είναι και παρωχημένη.

Για το λόγο αυτό η μεγαλύτερη μεταρρύθμιση που έχει ανάγκη η χώρα είναι η Αποκέντρωση. Η αποκέντρωση είναι η μόνη διαδικασία που χωρίς ιδιαίτερο δημοσιονομικό κόστος μπορεί να φέρει οικονομική και πολιτική μόχλευση. Η μεταβίβαση αρμοδιοτήτων “προς τα κάτω” θα πρέπει να γίνει με στόχο τη δημιουργία οικονομικής ανάπτυξης και νέων δημοκρατικών θεσμών. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι ο φορέας που γνωρίζει τα τοπικά πλεονεκτήματα και που μπορεί να τα αξιοποιήσει χωρίς τους οριζόντιους περιορισμούς της κεντρικής διοίκησης. Φυσικά και αναγνωρίζω τα προβλήματα που υπάρχουν, όπως και τις αδυναμίες τόσο του κεντρικού κράτους, όσο και της Αυτοδιοίκησης.

Το μοντέλο της Αποκέντρωσης όμως που περιγράφω είναι εφικτό και είναι δυνατό να οδηγήσει σε ένα διαφορετικού τύπου Κράτους που όμοιό του δεν έχει υπάρξει στα τελευταία 200 χρόνια. Η δημοκρατία και οι πολιτικοί θεσμοί θα ενισχυθούν, το ενδιαφέρον των πολιτών να συμμετεχουν στα κοινά θα αυξηθεί και η διαφθορά θα περιορισθεί. Τελικά, η οικονομική ανάπτυξη θα βοηθηθεί. Είμαι βέβαιος οτι πολλοί μπορεί να είναι απαισιόδοξοι για ένα τέτοιο εγχείρημα. Πιστεύω όμως πραγματικά οτι ένα τέτοιο project μπορεί να είναι η ελπίδα που χρειάζεται η χώρα. Εξάλλου αυτή είναι η μόνη πολιτική που μπορεί να δώσει ευελιξία στις τοπικές κοινωνίες και τον απαραίτητο χώρο για ατομική δημιουργία, σε αντίθεση με το συγκεντρωτισμό και τις οριζόντιες πολιτικές που επιβάλλονται σήμερα.